Opracowanie: A. Aktualizacji Programu ochrony powietrza dla strefy: aglomeracja Poznań (strefa miasto Poznań) w województwie wielkopolskim. B. Aktualizacji Programu ochrony powietrza dla strefy: miasto Kalisz w województwie wielkopolskim. C. Aktualizacji Programu ochrony powietrza dla strefy gnieźnieńsko-wrzesińskiej (strefa powiat gnieźnieński) w województwie wielkopolskim. D. Aktualizacji Programu ochrony powietrza dla strefy pilsko-złotowskiej (strefa powiat pilski) w województwie wielkopolskim.

Opis przedmiotu przetargu: Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia I. Przedmiot zamówienia 1.Przedmiotem zamówienia jest opracowanie w wersji papierowej i elektronicznej 4 Aktualizacji Programów ochrony powietrza dla stref na terenie województwa wielkopolskiego, w których zostały przekroczone poziomy dopuszczalne substancji w powietrzu, wynikające z oceny jakości powietrza za rok 2007, 2008, 2009 i 2010. 2. Wykonaną usługę należy zrealizować, odrębnie dla każdej z czterech stref, tj.: 2.1.Aktualizację Programu ochrony powietrza dla strefy: aglomeracja Poznań (strefa miasto Poznań) w województwie wielkopolskim 2.2.Aktualizację Programu ochrony powietrza dla strefy: miasto Kalisz w województwie wielkopolskim 2.3.Aktualizację Programu ochrony powietrza dla strefy gnieźnieńsko-wrzesińskiej (strefa powiat gnieźnieński) w województwie wielkopolskim 2.4.Aktualizację Programu ochrony powietrza dla strefy pilsko-złotowskiej (strefa powiat pilski) w województwie wielkopolskim. 3.Substancją objętą ww. 4 Aktualizacjami Programów ochrony powietrza jest pył zawieszony PM 10. 4. Aktualizacje Programów ochrony powietrza mają na celu wykonanie okresowej analizy przebiegu realizacji programów ochrony powietrza i określenie dla nich ewentualnych działań korygujących zmierzających do osiągnięcia poziomów dopuszczalnych substancji w powietrzu - pyłu zawieszonego PM 10 dla stref: aglomeracja Poznań (strefa miasto Poznań), miasto Kalisz, strefy gnieźnieńsko -wrzesińskiej (strefa powiat gnieźnieński) i strefy pilsko-złotowskiej (strefa powiat pilski). II. Szczegółowy opis zamówienia Sporządzenie przedmiotu zamówienia należy wykonać zgodnie z: ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity: Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 ze zm.); rozporządzeniem Ministra Środowiska dn. 3 marca 2008 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. z 2008 r. Nr 47 poz. 281); rozporządzeniem Ministra Środowiska dn. 17 grudnia 2008 r. w sprawie dokonywania oceny poziomów substancji w powietrzu (Dz. U. z 2009 r. Nr 5, poz. 31); rozporządzeniem Ministra Środowiska z dn. 8 lutego 2008 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać programy ochrony powietrza (Dz. U. z 2008 r. Nr 38, poz. 221); przedmiotowa dokumentacja musi zawierać wszystkie szczegółowe wymagania, jakim powinny odpowiadać programy ochrony powietrza, zawarte w niniejszym rozporządzeniu, odnoszące się do objętej programem substancji tj. pył PM10; rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie zakresu i sposobu przekazywania informacji dotyczących zanieczyszczenia powietrza (Dz. U. z 2008 r. Nr 216, poz. 1377). Sporządzenie przedmiotu zamówienia należy wykonać z wykorzystaniem materiałów pomocniczych: Ministerstwa Środowiska i Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska zawartych w opracowaniu pt. Wskazówki dla wojewódzkich inwentaryzacji emisji na potrzeby ocen bieżących i programów ochrony powietrza. Warszawa 2003; Ministerstwa Środowiska Aktualizacja zasad sporządzania naprawczych programów ochrony powietrza w strefach. Warszawa 2008; Ministerstwa Środowiska i Głównego Inspektora Ochrony Środowiska zawartych w opracowaniu pt. Wskazówki metodyczne dotyczące modelowania matematycznego w systemie zarządzania jakością powietrza. Warszawa 2003. Sporządzenie przedmiotu zamówienia należy wykonać na podstawie Rocznej oceny jakości powietrza w województwie wielkopolskim za rok 2007, 2008, 2009 i 2010, sporządzonej przez Wielkopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska. Istniejącą Wojewódzką bazę emisji należy zaktualizować i wykorzystać do sporządzenia przedmiotu zamówienia. Zaktualizowana Wojewódzka baza emisji musi funkcjonować w środowisku MS SQL 2000, Przedmiot zamówienia należy sporządzić: Uwzględniając dane meteorologiczne i statystyczne, stosownie do wytycznych zawartych w materiałach szkoleniowych Ministerstwa Środowiska i Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska pt. Wskazówki dotyczące modelowania matematycznego w systemie zarządzania jakością powietrza , Warszawa 2003 r., Opierając się na modelu (modelach) matematycznym, wybranym (wybranych) spośród polecanych przez Ministerstwo Środowiska i Główny Inspektorat Ochrony Środowiska w materiałach szkoleniowych pt. Wskazówki dotyczące modelowania matematycznego w systemie zarządzania jakością powietrza , Warszawa 2003 r., przeznaczonym do obliczania rozkładu przestrzennego stężeń zanieczyszczeń na terenach silnie zurbanizowanych i zanieczyszczeń komunikacyjnych pochodzących z ciągów komunikacyjnych, z zakresem stosowalności nie mniejszym niż wymagany przepisami Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 17 grudnia 2008 r. w sprawie dokonywania oceny poziomów substancji w powietrzu. Zawierając w nim: dokładność wyników modelowania, charakterystykę imisyjną modelu tj. rozdzielczość czasową i przestrzenną modelu, okresy uśredniania, możliwość określenia procentowego udziału w zanieczyszczeniu rodzaju podmiotów korzystających ze środowiska i rodzajów powszechnego korzystania ze środowiska, możliwość przyjmowania danych dotyczących przemian fizyko -chemicznych w powietrzu, konieczność przyjmowania danych meteorologicznych z więcej niż jednej stacji naziemnej i danych meteorologicznych o profilu pionowym, Zawierając w nim analizę porównawczą zrealizowanych działań, w okresie obowiązywania programu ochrony powietrza, z osiągniętym efektem ekologicznym realizacji tych działań. Wykorzystując cyfrowe podkłady mapowe sporządzone w skali 1 : 50 000, wraz z warstwami tematycznymi typu shape dla obszarów objętych programami i w ich bezpośrednim sąsiedztwie z podziałem administracyjnym. Uwzględniając podział województwa wielkopolskiego na strefy: aglomeracja o liczbie mieszkańców większej niż 250 tys.; miasto o liczbie mieszkańców powyżej 100 tys.; pozostały obszar województwa - odnosząc się do obszarów nw. stref: a) aglomeracja Poznań (strefa miasto Poznań); b) miasto Kalisz; c) gnieźnieńsko-wrzesińskiej (strefa powiat gnieźnieński); d) pilsko-złotowskiej (strefa powiat pilski). Przedmiot zamówienia musi składać się z następujących niezbędnych części: Części opisowej obejmującej: Opis obszaru objętego zakresem programu (stref). Listę substancji objętych programem i wskazanie źródeł i rodzajów ich pochodzenia. Informację dotyczącą poziomów zanieczyszczenia powietrza w danej strefie pyłem PM 10 od roku, od którego było wymagane opracowanie programu ochrony powietrza wraz z podaniem zakresu przekroczeń poziomów dopuszczalnych. Wyszczególnienie podstawowych kierunków i zakresów działań niezbędnych do przywrócenia poziomu pyłu PM 10 w powietrzu do poziomu dopuszczalnego. Listę działań krótkoterminowych i długoterminowych zmierzających do ograniczenia zanieczyszczenia powietrza substancjami. Listę substancji objętych 4 Aktualizacjami Programów i wskazanie źródeł i rodzajów ich pochodzenia. Harmonogram rzeczowo-finansowy realizacji poszczególnych zadań oraz całych 4 Aktualizacji Programów ze wskazaniem organów administracji i podmiotów, do których skierowane są zadania, obejmujący: - koszty realizacji 4 Aktualizacji Programów, w tym koszty realizacji poszczególnych zadań, - wskazanie źródeł finansowania Aktualizacji Programów, - termin realizacji 4 Aktualizacji Programów, w tym terminy realizacji poszczególnych zadań programu, uwzględniając wielkość przekroczenia, rozkład gęstości zaludnienia, uwarunkowania finansowe, społeczne i gospodarcze, uwarunkowania wynikające z funkcjonowania obiektów i obszarów chronionych na podstawie odrębnych przepisów. Wskazanie rodzajów informacji i dokumentów wykorzystanych do kontroli i dokumentacji realizacji 4 Aktualizacji Programów. Analizę porównawczą zrealizowanych działań, w okresie obowiązywania programu ochrony powietrza, z osiągniętym efektem ekologicznym realizacji tych działań obejmującą: lista zrealizowanych działań naprawczych, redukcja emisji pyłu PM10 z poszczególnych źródeł w rozbiciu na poszczególne lata (efekt ekologiczny - względem roku bazowego), koszt realizacji poszczególnych zadań i ich źródła finansowania, porównanie efektywności wykonanych działań na wielkość osiągniętego efektu ekologicznego (redukcji pyłu PM10) w stosunku do zakładanych w programach ochrony powietrza poddawanych aktualizacji. Części wyszczególniającej ograniczenia i obowiązki wynikające z realizacji 4 Aktualizacji Programów podającej: Organy administracji właściwe w sprawach: przekazywania organowi przyjmującemu program informacji o wydawanych decyzjach, których ustalenia zmierzają do osiągnięcia celów programu, wydania aktów prawa miejscowego, monitorowania realizacji programu lub poszczególnych zadań programu. Podmioty korzystające ze środowiska i ich obowiązki ustalone w programie; Uzasadnienia obejmującego: Charakterystykę obszarów objętych 4 Aktualizacjami Programów (strefy), w tym: uwarunkowania wynikające z planów zagospodarowania przestrzennego terenu, obszarów ograniczonego użytkowania, powierzchnię, liczbę osób zamieszkujących i gęstość zaludnienia, dane o czynnikach klimatycznych i meteorologicznych, mających wpływ na poziom substancji i wyniki uzyskiwane z modeli wykorzystywanych przy prognozowaniu poziomów zanieczyszczeń w powietrzu, dane topograficzne, w tym dane charakteryzujące pokrycie obszaru i sposób jego wykorzystywania, informacje dotyczące obiektów i obszarów chronionych na mocy odrębnych przepisów. Charakterystykę techniczno-ekologiczną instalacji, urządzeń i sposobów powszechnego korzystania ze środowiska, których występowanie ma znaczący udział w poziomach substancji w powietrzu, oraz ocenę możliwych do podjęcia działań zmierzających do ograniczenia ich oddziaływania. Bilanse zanieczyszczeń pochodzących od podmiotów korzystających ze środowiska, z powszechnego korzystania ze środowiska z uwzględnieniem napływów spoza stref objętych 4 Aktualizacjami Programów, które mają wpływ na poziomy substancji w powietrzu. Analizy stanu zanieczyszczenia powietrza, z wyszczególnieniem: czynników powodujących przekroczenia, z uwzględnieniem przemian fizykochemicznych substancji w powietrzu, procentowego udziału w zanieczyszczeniu powietrza objętych programem podmiotów korzystających ze środowiska i sposobów powszechnego korzystania ze środowiska, (na terenie strefy i osobno dla obszarów, dla których wykazane zostały przekroczenia stężeń pyłu PM 10); poziomu tła dla pyłu zawieszonego PM 10, w roku, od którego, z uwagi na mierzone stężenia tej substancji w powietrzu, jest wymagane opracowanie programu; prognozy poziomu pyłu zawieszonego PM 10, uwzględnionego w programach, przy założeniu niepodejmowania żadnych dodatkowych działań, poza koniecznymi do podjęcia, ze względu na aktualne przepisy prawa, z wyróżnieniem w tym poziomie tła substancji. Wskazanie w sposób szacunkowy czasu potrzebnego na osiągnięcie zakładanych przez 4 Aktualizacje Programów celów. Listę działań naprawczych możliwych do zastosowania, które nie zostały wytypowane do wdrożenia wraz z przyczynami ich niezastosowania. Analizę materiałów, dokumentów i publikacji wykorzystanych do opracowania 4 Aktualizacji Programów: programu ochrony powietrza opracowanego dla poszczególnej strefy, pozwoleń na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza, wykazów rodzajów i ilości substancji wprowadzanych do powietrza, sporządzanych w ramach systemu opłat za gospodarcze korzystanie ze środowiska, danych znajdujących się w Krajowym Rejestrze Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń wojewódzkich, powiatowych i gminnych programów ochrony środowiska, raportów o oddziaływaniu przedsięwzięć na środowisko, polityk, strategii, planów i programów, o których mowa w art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r. - Prawo ochrony środowiska, opisów technik i technologii dotyczących ograniczania wprowadzania substancji do powietrza, raportów z corocznej oceny poziomów substancji w powietrzu w danej strefie, - informacji o warunkach meteorologicznych charakterystycznych dla obszaru strefy i województwa wielkopolskiego, w tym także dane klimatyczne oraz serie pomiarowe wybranych parametrów meteorologicznych, - informacji o stężeniach zanieczyszczeń notowanych w strefie, uwzględniając parametry statystyczne, przekroczenia stężeń dopuszczalnych, serie wyników pomiarów stężeń substancji, - informacji o topografii, liczbie osób zamieszkujących i gęstości zaludnienia dla obszarów objętych programami, - informacji o zagospodarowaniu przestrzennym obszarów objętych 4 Aktualizacjami Programów. Załączniki w formie graficznej uwzględniające: mapy w skali 1 : 50 000 z podziałem administracyjnym obszarów objętych programami i w ich bezpośrednim sąsiedztwie z naniesioną lokalizacją instalacji, których eksploatacja powoduje wprowadzanie do powietrza pyłu PM 10, ponadto z naniesioną lokalizacją stacji pomiarowych poziomów substancji w powietrzu; W przedmiocie zamówienia należy określić i ocenić następujące zagadnienia: Ilość wprowadzanych do powietrza substancji na obszarach objętych 4 Aktualizacjami Programów, z wyszczególnieniem: instalacji, urządzeń i rodzajów powszechnego korzystania ze środowiska, napływu zanieczyszczeń na obszar, którego dotyczy program, z wyróżnieniem instalacji zlokalizowanych w bezpośrednim sąsiedztwie obszaru objętego programem, instalacji zlokalizowanych na obszarze województwa, napływu od innych instalacji zlokalizowanych na terenie kraju lub za granicą. Kierunki i zakres działań niezbędnych dla osiągnięcia poziomów dopuszczalnych substancji, w tym ustalenie zadań priorytetowych z uwzględnieniem: występowania poszczególnych substancji w powietrzu, wielkości emisji z instalacji i urządzeń, których eksploatacja ma znaczący wpływ na rejestrowane poziomy substancji, gęstości zaludnienia i przeznaczenia strefy, w której przekroczone zostały poziomy dopuszczalne substancji (pyłu PM 10) w powietrzu powiększone o margines tolerancji, istniejących obszarów ograniczonego użytkowania. Zmiany w jakości dopuszczonych do obrotu gospodarczego paliw, konieczność zastosowania najlepszych dostępnych technik, realizację zobowiązań globalnych w zakresie ograniczania emisji do powietrza. Przewidywane zmiany emisji do powietrza ze źródeł: zlokalizowanych poza granicami kraju, b) zlokalizowanych na terenie kraju elektrowni konwencjonalnych, elektrociepłowni i innych instalacji do spalania paliw, będących przedsięwzięciami mogącymi znacząco oddziaływać na środowisko, dla których obowiązek sporządzania raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko wynika z przepisów ustawy, c)zlokalizowanych na obszarze sąsiednich województw w stosunku do województwa, gdzie zlokalizowana jest strefa, dla których obowiązek sporządzania raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko wynika z przepisów ustawy. Ponadto przedmiot zamówienia powinien zawierać: Mapy cyfrowe pól przekroczeń wartości stężeń dopuszczalnych wykonanych na podstawie zaktualizowanej przez Wykonawcę Wojewódzkiej bazy emisji pyłu PM 10, wraz z oprogramowaniem do ich odczytywania, edycji i analizy. Zastosowany model powinien pozwalać na modelowanie stanu zanieczyszczenie powietrza w skali 1 : 50 000. Wykaz proponowanych działań naprawczych wraz z harmonogramem redukcji emisji uwzględniającym źródła emisji, kierunki i rodzaje działań naprawczych (krótko-, średnio- i długoterminowych) oraz terminy, koszty (w PLN) ich realizacji a także wskazaniem podmiotów odpowiedzialnych za realizację poszczególnych działań naprawczych; ponadto harmonogram powinien zawierać efekty ekologiczne z wielkością redukcji emisji w Mg/rok, wielkość redukcji emisji µg/m3 w reprezentatywnych punktach pomiarowych w porównywalnych warunkach meteorologicznych, wg obowiązujących norm uśrednienia) oraz spodziewane bariery mogące mieć wpływ na wykonanie działań naprawczych. Projekt monitorowania skuteczności realizacji działań naprawczych (ze wskazaniem metod i wskaźników). Projekty uchwał określających 4 Aktualizacje Programów ochrony powietrza, zgodnie z art. 91 Prawa ochrony środowiska wraz z projektami uzasadnienia do poszczególnych Aktualizacji programów (stosownie do § 6 rozporządzenia Ministra Środowiska z dn. 8 lutego 2008 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać programy ochrony powietrza). Załączone, w formie tekstowej i elektronicznej, dane wyjściowe o źródłach emisji (ich lokalizacja wraz z współrzędnymi geograficznymi, parametrami emitorów i wielkościami emisji wyrażonymi w kg/h oraz Mg/rok )jak również wskaźniki, wzory, metodykę obliczeń i szacowania wielkości emisji w tym także szacowania udziału poszczególnych typów emisji zorganizowanej i niezorganizowanej pyłu PM 10 na obszarach przekroczeń; Imisję powierzchniową należy obliczyć z wykorzystaniem wszystkich dostępnych danych emisyjnych i statystycznych. Obliczenia należy wykonać w siatce receptorów zbliżonych do lokalizacji stacji pomiarowych. Załączone dane wykorzystane, do sporządzenia 4 Aktualizacji Programów ochrony powietrza, powinny być skatalogowane, opisane. Załączony szczegółowy opis procedur weryfikacji, korekty i adjustacji wyników oraz zestawienie informacji, oddzielnie dla każdej Aktualizacji programu, o których mowa w § 6 ust. 1 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie zakresu i sposobu przekazywania informacji dotyczących zanieczyszczenia powietrza, zgodnie z formą, układem i zakresem określonym w § 6 ust. 2, 3 i 4 tego rozporządzenia. Wykonawca zobowiązany jest do: Rozszerzenia istniejącej elektronicznej Wojewódzkiej bazy emisji, poprzez wprowadzenie do niej danych z inwentaryzacji emisji punktowej, liniowej i powierzchniowej dla przedmiotowych stref tj. aglomeracji Poznań, miasta Kalisza, strefy gnieźnieńsko-wrzesińskiej oraz strefy pilsko-złotowskiej. Ponadto wykonania kompatybilnego z elektroniczną Wojewódzką bazą emisji programu ewidencji emisji dla tych stref. Sporządzenia w ramach realizacji I, II, III i IV etapu przedmiotu zamówienia, do przedstawienia opracowania Dyrektorowi Departamentu Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu w celu wstępnej akceptacji wykonanego przedmiotu umowy (2 egzemplarze w wersji papierowej - i 2 egzemplarze w wersji elektronicznej - na płytach CD lub DVD). Uwzględnienia zgłoszonych przez Dyrektora Departamentu Środowiska uwag odnośnie zawartości opracowania i przyjmowanych kierunków rozwiązań i przedłożenia poprawionej wersji wykonanego przedmiotu umowy (2 egzemplarze w wersji papierowej i 2 egzemplarze w wersji elektronicznej - na płytach CD lub DVD). Sporządzenia, w ramach realizacji I, II, III i IV etapu przedmiotu zamówienia, wersji zaakceptowanej przez Dyrektora Departamentu Środowiska, która zostanie przedłożona na posiedzeniu Zarządu Województwa Wielkopolskiego (14 egzemplarzy w wersji papierowej i 4 egzemplarze w wersji elektronicznej na płytach CD lub DVD) i Komisji Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Sejmiku Województwa Wielkopolskiego (4 egzemplarze w wersji papierowej i 4 egzemplarze w wersji elektronicznej na płytach CD lub DVD) oraz na sesji Sejmiku Województwa Wielkopolskiego (14 egzemplarzy w wersji papierowej i 4 egzemplarze w wersji elektronicznej na płytach CD lub DVD). Wykonawca dokona każdorazowo prezentacji opracowania (w wersji PowerPoint) na ww. posiedzeniach. Każdorazowego wprowadzania zgłoszonych poprawek na każdym etapie zatwierdzania przedmiotu umowy i ponownego jego przedstawiania do akceptacji w ilościach określonych w pkt 9.4 niniejszego rozdziału. Każdy z egzemplarzy, w wersji papierowej, o których mowa w pkt. 9.2.-9.4. należy wykonać: w formacie A4, format większy niż A4, należy złożyć do formatu A4, przy zastosowaniu czcionki Times New Roman 11, w wersji - pełny kolor, w druku jednostronnym i zbindować. Dostarczenia przedmiotu umowy, po przyjęciu przez Sejmik Województwa Wielkopolskiego, w formie papierowej - w ilości 14 egzemplarzy oraz elektronicznej (płyty CD lub DVD) - 10 sztuk. 4 egzemplarze w wersji papierowej należy wykonać w formacie A4, format większy niż A4, należy złożyć do formatu A4, przy zastosowaniu czcionki Times New Roman 11, w wersji - pełny kolor, w druku jednostronnym, w sztywnej okładce, pozostałe 10 egzemplarzy należy wykonać zgodnie z opisem zawartym w pkt. 9.6. Przygotowania prezentacji aktualizacji programów ochrony powietrza w wersji PowerPoint. Proces sporządzania opracowania obejmuje również: Udział przedstawiciela Wykonawcy w spotkaniach konsultacyjnych dotyczących zaproponowanych w dokumentacjach podstawowych kierunków i zakresów działań niezbędnych do przywrócenia poziomów dopuszczalnych substancji w powietrzu (pyłu PM 10) oraz działań naprawczych. Analizę uwag i wniosków złożonych przez społeczeństwo, którego udział w postępowaniu w przedmiocie określenia aktualizacji programów ochrony powietrza zostanie zapewniony zgodnie z art. 91 ust. 9 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r.- Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity: Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 ze zm.). Uwzględnienie w opracowaniu uwag i wniosków, udział w procedurze oceny strategicznej w tym między innym przygotowanie projektów odpowiedzi na zapytania organów dokonujących strategicznej oceny.